Futbol tarixində penalti zərbələri həmişə gərgin anların yaşandığı, bir komandanın qələbə və ya məğlubiyyətini təyin edən kritik nöqtələrdən biridir. Bəzi penaltilər isə futbol tarixinə təkcə nəticə ilə deyil, eyni zamanda icra edilişi ilə yadda qalıb. Bu cür unudulmaz penaltilərdən biri də "Panenka penaltisi"dir. Bu zərbə cəsarəti, texniki bacarığı və rəqib qapıçıya qarşı oynanmış bir "zəkalı fənd" olaraq futbol tarixində xüsusi yer tutur.
Panenka Penaltisinin Tarixi
"Panenka penaltisi" adını çexoslovakiyalı futbolçu Antonin Panenkadan alıb. 1976-cı ildə Belqrad şəhərində keçirilən Avropa Çempionatının finalında, Çexoslovakiya və Almaniya yığmaları arasında gərgin bir mübarizə yaşanırdı. Oyunun 2:2 hesablı nəticəsindən sonra qalibi müəyyən etmək üçün penalti zərbələrinə müraciət olundu. Bu penaltilərdən birində Antonin Panenka topun arxasına keçdi və penalti zərbəsini bütün dünyanı təəccübləndirən bir üsulla həyata keçirdi.
Ənənəvi penalti zərbələrindən fərqli olaraq, Panenka topu sürətli bir vuruşla küncə göndərmədi. Əksinə, o, qapıçının zərbəni əvvəlcədən təxmin edərək sağa və ya sola atılacağını düşünüb, yavaşca topu ortadan qapının mərkəzinə doğru qaldırdı. Qapıçı Sepp Mayer sağa atlanarkən, top yumşaq bir şəkildə mərkəzdən qapıya daxil oldu. Panenka bu cəsarətli və texniki zərbə ilə komandasına Avropa Çempionluğu qazandırdı.
Panenka Penaltisinin Mahiyyəti
“Panenka penaltisi” ənənəvi penalti zərbəsindən tamamilə fərqlənir. Bu penalti, zərbə vuran oyunçunun qapıçının hansı istiqamətə atlayacağını düzgün proqnozlaşdırmasına və onu aldadaraq, topu yumşaq bir şəkildə ortadan qaldırmasına əsaslanır. Zərbə zamanı top güclə vurulmur, əksinə, qapı mərkəzinə yavaşca göndərilir. Bu üsul həm böyük bir texnika, həm də cəsarət tələb edir, çünki əgər qapıçı aldadılmasa və yerində qalsa, bu zərbə asanlıqla tutulacaq.
Panenka penaltisinin mahiyyəti həm psixoloji, həm də texniki tərəfi əhatə edir. Zərbə vuran oyunçu qapıçını təzyiq altına alaraq onu bir tərəfə atılmağa məcbur etməli və bu əsnada topu ortadan qaldırmalıdır. Bu penalti növü oyunçunun özünə güvənini, soyuqqanlılığını və qapıçını anlama qabiliyyətini göstərir.
Futbol Tarixində Panenka Penaltisi
“Panenka penaltisi” 1976-cı ildən sonra bir çox məşhur futbolçu tərəfindən icra olunub. Bu penalti tərzi, qapıçını aldatmaq və oyunçunun öz bacarığını sərgiləmək üçün istifadə edilir. Zinəddin Zidane, Andrea Pirlo, Lionel Messi və Serxio Ramos kimi dünya səviyyəli futbolçular bu texnikanı uğurla icra ediblər.
Xüsusilə, Zidan 2006-cı il Dünya Çempionatının finalında İtaliya yığmasına qarşı “Panenka penaltisi” vurmuşdu. Onun zərbəsi qapının üst çərçivəsinə dəyərək qapıya daxil oldu və bu penalti futbol tarixindəki ən yadda qalan anlardan biri oldu.
“Panenka penaltisi” futbol tarixində yalnız texnikası ilə deyil, həm də oyunçuların cəsarətini və zəkasını nümayiş etdirməsi ilə yadda qalıb. Antonin Panenkanın 1976-cı ildə vurduğu o unudulmaz penalti, futbol dünyasına yeni bir üsul bəxş etdi və o vaxtdan bəri bir çox oyunçu tərəfindən təkrarlandı.
Filip Kostiç Kimdir? “Fənərbaxça”nın Yeni Ulduzu
Milan Şkrinyar: Slovakiya müdafiəsinin canlı səddi
San-Marino Millisi: Kiçik Ölkənin Böyük Qəhrəmanları
Aleksandr İsak: İsveç Millisinin Parlayan Ulduzu
Emin Mahmudov: Azərbaycan Millisinin Yeni Bombardiri
