AZ

Heyvanlar yaşlandıqca tənhalaşırlar

Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Yaşlandıqca tənhalaşan insanlar bu mövzuda tək deyillər. Elm adamları bir çox heyvanın oxşar davranışlar sərgilədiyini ifadə edərkən, başqalarından uzaqlaşmağın da faydalı ola biləcəyini vurğulayırlar.

Hafta.az-ın “The Guardian”a istinadən yazdığına görə, vəhşi marallardan böcəklərə, meymunlardan quşlara qədər müxtəlif heyvanları araşdıran mütəxəssislər qocalıq və sosiallaşma arasındakı əlaqəni təhlil ediblər.

Böyük Britaniyanın Lids Universitetindən Coş Firt "Deyə bilərik ki, fərdlərin yaşlandıqca daha az sosiallaşdıqları ümumi bir nümunə kimi görünür" deyib.

Bu vəziyyətin səbəb və nəticələrini araşdırdıqlarını ifadə edən heyvan davranışı alimi yaşlıların da gənclər qədər məlumat paylaşmağa ehtiyac duymamasının əhəmiyyətli bir səbəbi ola biləcəyini qeyd edirlər.

Firt həmçinin qeyd edir ki, asosializm yaşlandıqca toxunulmazlığı azaltmaqla yanaşı, xəstəliyin ötürülməsinin qarşısını ala bilər: “Yaşlandıqca sosial əlaqələrini azaldan insanların aşkar mənfi cəhətlərini azaltmağa çalışmaq hələ də vacibdir, lakin mümkün faydaları da nəzərə almalıyıq”.

Etoloq internet vasitəsilə əlaqə saxlamağın vacibliyini vurğulayır.

Firt, "Philosophical Transactions of Royal Society B Biological Sciences" elmi jurnalının xüsusi buraxılışının redaktoru bu mövzuda 16 məqaləni təsdiqləyib. Məqalələrdə təsvir olunan araşdırmalardan birində 150-dən çox növü araşdırılmış və müəyyən edilib ki, sosiallığı daha uzun müddət qoruyanlar daha uzun yaşayır və çoxalmağa qadirdirlər.

Başqa bir məqalədə sərçələrdən bəhs edilirdi. 6 il tədqiq edilən quşların yaşlandıqca sosiallaşmalarının azaldığı bildirilib, buna səbəb kimi yaşıdlarının ölümü göstərilib.

Makakaları araşdıran məqalədə belə nəticəyə gəlinir ki, heyvanların böyüdükcə başqalarından uzaqlaşması onları xəstəliklərdən qoruyur.

Firtin özünün apardığı araşdırma, qırmızı maralda da oxşar nəticəyə gəlib. Vəhşi dişilərə baxdıqda, assosiallığın onları bağırsaq qurdlarından qoruduğu görüldü.

Etoloq Firt deyir: "Biz aşkar etdik ki, ümumiyyətlə, yaşlandıqca nematodlara yoluxma şansı artır. Çox sayda insanla təmasda olmamaqla bunun qarşısını ala bilərsiniz".

Seçilən
50
hafta.az

1Mənbələr