Təyyarə ilə səyahət edəndə görrük ki, təyyarələr dərhal havaya qalxmır və boş uçuş zolağında dəqiqələrlə gözləyirlər. Bəs niyə təyyarələr havaya qalxmazdan əvvəl uçuş zolağı istiqamətində hərəkət edir?
Təyyarəyə minəndə görürsən ki, hamı səbirsizliklə havaya qalxma anını gözləyir, amma qalxa bilmirsən. Bu vəziyyətin səbəbi əslində təhlükəsizlik tədbirləri ilə bağlıdır.
Təyyarələr uçuş zamanı iki əsas qüvvədən istifadə edir: "jetwash" və "qanad ucu burulğanları". Çox güclü Jetwash bir insanı və ya hətta kiçik bir avtomobili ata bilər. Digər qüvvə isə təyyarə havaya qalxdıqdan sonra yaranan qanad ucu burulğanlardır və bu burulğanlar bir neçə dəqiqə havada qalır və süni turbulentlik yaradır. Bu burulğanların ətrafından başqa bir təyyarə keçərsə, qəza riski yarada bilər.
Bu zaman təyyarələr arasında uçuş vaxtı ən azı 3 dəqiqə olmalıdır, əks halda pilotlar idarəetməni itirə və bu təhlükəli vəziyyətlərə səbəb ola bilər. Federal Aviasiya İdarəsi bu cür qəzaların qarşısını almaq üçün müəyyən standartlar hazırlayıb. Bundan əlavə, təyyarələr çəkilərinə görə yüngül, orta və ağır kateqoriyalara bölünərkən, ağır təyyarədən sonra havaya qalxmaq üçün ən azı 2 dəqiqə gözləmək lazımdır.
Eynilə, eniş zamanı müəyyən məsafələrin saxlanması vacib olsa da, yüngül bir təyyarənin ağır təyyarədən sonra yerə enməsi üçün aralarında ən azı 14 kilometr məsafə olmalıdır. Orta çəkili təyyarə ondan sonra yerə enəcəksə, bu məsafə ən azı 7 kilometr olmalıdır.
Hava dispetçerləri uçuş-enmə zolağında və havada hərəkəti tənzimləyərək təyyarələrin təhlükəsiz qalxmasını təmin etmək üçün bu gözləmə vaxtlarını və təqib məsafələrini müəyyən edir. Bu zaman uçuş-enmə zolağında olan təyyarələrə “Düzdür və gözlə” əmri verilir və təyyarələr üçün gözləmə prosesi başlayır.
Qısa bir gözləmədən sonra uçuş üçün lazımi əmr verilir və uçuş başlayır. Buna görə də təyyarələrdə gözləmə prosedurları tamamilə təhlükəsizliyə yönəlib.
Moderator.az
