...Son aylarda Rusiya Federasiyasında toyuq, yumurta, yağ və kartofun qiymətləri kəskin artıb. İndi də növbə südə çatıb..? İstehsalçılar hazırkı qiymətlərin qeyri-adekvat olduğunu və 50 faiz qaldırılmalı olduğunu açıqlayıblar.
…Əgər onları qaldırmasalar, süd mağazalardan yox olacaq. Düşünürəm ki, biz 30 faizlik real inflyasiyanın indi rəsmi çərçivədən necə çıxmağa çalışdığını görürük - təxminən 8 faiz.
Dövlət qurumları bunun qarşısını inzibati üsullarla almağa çalışır, lakin siyasi baxımdan bu mübarizə əvvəlcədən uduzur. Əgər uğur qazansalar, süd qıtlığı yaranacaq. Əks halda qiymətlər bu və ya digər şəkildə artacaq.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bunu Moskada doğulub, Ukraynada yaşayan jurnalist İvan Yakovin bildirib.
…Təbii ki, başqa bir məqam da önəmlidir: bütün dünyada bütün ərzaqların qiyməti qalxmağa başlayır. Fərdi qiymət böhranları böyük bir böhrana çevrilir. Və bu prosesi yavaşlatmaq üçün heç bir ilkin şərt yoxdur.
Bunu bildirən Yakovin, Çin iqtisadiyyatının tənəzzülünün necə başladığını xatırladır.
…Xatırladaq ki, o vaxt Çinin ən böyük tikinti şirkəti Evergrande iflas etdi, 210 milyard dollar borc topladı, lakin onu ödəyə bilmədi. Digər tikinti şirkətləri, bəzi banklar və bir çox başqaları daşqından burulğana uçdu. Nəticədə Çin öz iqtisadiyyatının inkişaf mühərrikini itirib və tədricən ağır böhrana doğru sürüşdü.
Beləliklə, Rusiya bu həftə öz Evergrande-ni əldə edib. Belə ki, ölkənin ən böyük tikinti şirkəti “Samolet”.
…Deyilənlərə görə, onun səhmləri üç dəfə aşağı düşüb. Doğrudur, onun daha az borcu var - bir neçə yüz milyard rubl, amma yenə də Çin deyil, Rusiya Federasiyasıdır.
“Samolet”unolan borclarını qaytarmaq üçün heç nəyi yoxdur. O, güzəştli ipoteka ilə alıcı axını ümidi ilə yüzlərlə ev tikdi. Öz pulu ilə yox, borc pulla tikdi. İndi güzəştli ipoteka ləğv edildi deyə, alıcılar dərhal yoxa çıxıb.
Mərkəzi Bankın uçot dərəcəsinin 21 faizə yüksəldilməsi isə bankları əvvəllər götürülmüş kreditlər üzrə tamamilə hədsiz faizlər ödəməyə məcbur edir.
Belə görünür ki, “Samolet”u xilas etmək üçün real imkan yoxdur. O, dağılanda aldadılmış səhmdarlar, müflis banklar, metallurgiya və tikinti biznesində də tənəzzül olacaq.
Bundan əlavə, indi məlum olur ki, bazarın digər oyunçularının da maliyyə vəziyyəti çox təhlükəlidir.
Çox güman ki, qışda tikinti şirkətlərinin müflisləşməsi baş verəcək.
Bu sənaye indi böyük təhlükə altındadır.
…Yəni, doğrudanmı, Rusiya iqtisadiyyatı son ayaqlarını yaşayır?
…2025-ci ildə o, eyni anda bir çox istiqamətdə parçalanmağa və çökməyə başlayacaq!
Əli Babayev