Fransada yaşanan iqtisadi böhran, xarici siyasətdə İranla yaxınlaşmaq və dəniz kənarındakı əraziləri istismar etmək siyasəti; Bu, Avropa Birliyində panikaya səbəb olub. Ekspertlər bildirirlər ki, Aİ-nin maliyyə bölmələri Parisə ciddi nəzarət etməyə başlayıblar.
Turkustan.az xəbər verir ki, Fransa iqtisadiyyatı üçün həyəcan təbili çalır. Avropa Birliyinə yaxınlığı ilə tanınan və Belçikanın paytaxtı Brüsseldə yerləşən EU Reporter nəşrində dərc olunan son təhlil məqaləsində Fransa iqtisadiyyatı və xarici siyasətinin narahatlıq doğurduğuna diqqət çəkilib. Digər tərəfdən, diplomatik dəhlizlərdən əks olunan məlumatlar Fransa xalqının narahatedici büdcə kəsiri səbəbindən narahat olmasıdır. Koloniyalardakı iğtişaşlara əhəmiyyət verməyən Paris Administrasiyasının İranla yaxınlaşmaq cəhdləri Aİ və Böyük Britaniyada böyük narahatlıq yaradır. Bu da pərdəarxası məlumatlar arasındadır ki, AB maliyyə orqanları Fransa iqtisadiyyatı üçün böyük bir nəzarət mexanizmi qurmuşdur.
“EU Reporter”də dərc olunan “Fransız neokolonializmi: Avropa iqtisadiyyatı və təhlükəsizliyinə təhdid” başlıqlı təhlil məqaləsində Parisin böyük bir iqtisadi böhran içində olduğu və onun bütün AB-də dalğalanma effekti yaratmağa başladığı qeyd edilib.
Təhlil məqaləsində ötən ildən etibarən Fransanın Hind okeanı, Sakit okean və Karib hövzəsindəki dəniz kənarındakı ərazilərində iqtisadi böhranlar və iğtişaşlar yaşandığı, bu bölgələrdə yaşayan insanların uzun müddətdir davam edən iqtisadi bərabərsizliklərin qurbanı olduğu bildirilib. Təhlildə bölgə xalqının "müstəmləkə müstəmləkəçiliyinə məruz qaldığını" düşündüyünə dair məlumatlar da paylaşıldığı halda, Fransanın; Karib dənizi bölgəsindəki bir dəniz kənarı ərazisi olan Martinik adasında ərzaq qiymətlərinin Fransadan 40 faiz baha olduğu vurğulanıb. Təhlildə aşağıdakı fikirlər diqqət çəkib: "Adada orta əmək haqqı 1 min 987 avrodur. Fransada bu rəqəm 2 min 316 avrodur. Fransız koloniyasında adambaşına milli gəlir 23 min avrodur, Fransada isə bu rəqəm 44 min Avrodur."
Təhlil məqaləsindəki şərhə görə, fransız siyasətçiləri ictimaiyyətin diqqətini iqtisadi başlıqlardan yayındırmaq üçün tez-tez xarici siyasətdə Rusiya və ya Çinlə qarşılıqlı münasibətləri gərginləşdirən bəyanatlar verirlər. Parisin son vaxtlar keçmiş müstəmləkəsi olan Livanın daxili işlərinə qarışmağa çalışdığı və bu vəziyyətin İsrail-Fransa münasibətlərini qırılma nöqtəsinə gətirdiyi də bildirilir. Ekspertlər deyirlər ki, Fransa da ticarət yolu ilə maliyyə balansını yaxşılaşdırmaq üçün İran və Qətərlə yaxınlaşır; Fransanın İranla yaxınlaşmasının həm Aİ, həm də Böyük Britaniya üçün ciddi narahatlığa səbəb olduğu vurğulanıb.
Brüsseldəki diplomatik dəhlizlərdən əldə etdiyi məlumata görə, Fransanın yeni büdcə proqramında büdcə kəsiri hədəfinin cəmi yüzdə 4,4 olaraq təyin olunması da həyəcan təbili çalır. Fransada AB-nin iqtisadi ekspertləri də düşünürlər ki, pensiya islahatı, kənd təsərrüfatı islahatı qanun layihəsi və yüksək dövlət xərcləri kimi xalqı üsyan edən və küçələrə çıxan siyasətlər səbəbindən ölkənin maliyyə hədəflərinə çata bilməyəcək. Fransanın AB-nin enerji böhranı və inflyasiya ilə mübarizə kimi kritik siyasətlərində ölkədəki sosial iğtişaşlar səbəbindən qısa müddətdə aktiv rol oynamasının mümkün olmayacağı təxmin edilir.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
