Müasir təhsil sistemində dərslərin cəlbedici və əhatəli şəkildə keçirilməsi, şagirdlərin tədris prosesində daha aktiv iştirakını təmin etmək əsas məqsədlərdən biridir. Bu gün təhsil tədqiqatçısı Bəhman Hüseynli dərslərin necə təşkil edilməsi mövzusunda qeyd edir ki, şagirdlərin marağını artırmaq üçün dərs metodlarının müasirləşdirilməsi, interaktiv yanaşmaların tətbiqi və dərslərin şagird mərkəzli şəkildə aparılması vacibdir.
Hər bir şagird fərqli öyrənmə üslubuna sahibdir və bu fərqliliyin dərslərdə nəzərə alınması, onların motivasiyasını artırmaq üçün vacib addımdır. Təhsil tədqiqatçısı Bəhman Hüseynlinin sözlərinə görə, təlim prosesi zamanı görmə, eşitmə və hərəkət yolu ilə öyrənən şagirdlər üçün xüsusi metodlardan istifadə edilməlidir. Məsələn, vizual materialların istifadəsi görmə yolu ilə öyrənən şagirdlərə dərsin məzmununu daha asan mənimsəməyə kömək edəcəkdir. Bu yanaşma şagirdlərin fəallığını və tədrisə olan həvəsini artıracaq.
Maraqlı dərs mühiti yaratmaq üçün ənənəvi yanaşmadan fərqli, daha interaktiv və kommunikativ metodlardan istifadə etmək olduqca təsirlidir. Dərslərin sadəcə müəllim tərəfindən təqdim edilən biliklərdən ibarət olması şagirdlərin marağını azaltdığı halda, interaktiv yanaşmalar onların dərslərə aktiv şəkildə qatılmasını təmin edir. Məsələn, qrup işləri, sinif diskussiyaları, oyunlar və debatlar şagirdlərin mövzunu daha dərindən öyrənməsinə imkan verir. Bu cür metodlar şagirdlərin tənqidi düşünmə bacarıqlarını inkişaf etdirir və onlar arasında kollektiv iş ruhunu gücləndirir.
Müasir dövrdə rəqəmsal texnologiyalar dərslərin daha maraqlı və rəngarəng keçirilməsində mühüm rol oynayır. İnteraktiv lövhələr, kompüterlər, tablet və təhsil üçün hazırlanmış proqramlar şagirdlərin öyrənmə prosesini daha cəlbedici edir. Hüseynlinin fikrincə, rəqəmsal texnologiyalar vasitəsilə dərs mövzuları multimedia məzmunları ilə zənginləşdirilməli, videolar, qrafiklər və üçölçülü təsvirlərdən istifadə edilməlidir. Bu cür rəqəmsal resurslar dərsin məzmununu daha yadda qalan edir və şagirdlərin vizual və praktik öyrənmə bacarıqlarını artırır.
Şagirdlərin dərslərdə marağını artırmaq üçün əyləncəli mühitin yaradılması mühüm əhəmiyyət daşıyır. Əsəbi və gərgin mühit şagirdlərin öyrənmə prosesinə mənfi təsir göstərdiyi halda, əyləncəli və rahat dərs mühiti onların marağını daha çox cəlb edir. Hüseynli vurğulayır ki, bu mühit müəllimin şagirdlərə müsbət münasibəti və dərsin rahat keçirilməsi ilə təmin edilə bilər. Şagirdlərin maraq dairəsinə uyğun mövzuların müzakirəsi və onların dərs mövzularına aid suallarını cavablandırmaq, öyrənməni daha təbii və motivasiyaedici edir.
Şagirdlərin dərs mövzularını həyatda necə istifadə edə biləcəklərini görməsi, onların öyrənmə motivasiyasını artırır. Real həyat nümunələri ilə izah edilən dərslər şagirdlərə mövzunun tətbiq sahələrini göstərərək onları daha maraqlı hala gətirir. Məsələn, riyaziyyat dərslərində ticarət, mühəndislik və ya iqtisadiyyat kimi sahələrdə riyaziyyatın istifadəsi nümunə göstərilə bilər. Eyni zamanda, layihə işləri, eksperimentlər və praktik tapşırıqlar da şagirdlərin yaradıcı düşünməsinə, problem həll etmə bacarıqlarının inkişafına şərait yaradır.
Hüseynli həmçinin qeyd edir ki, hər bir şagirdin fərdi bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün fərdiləşdirilmiş yanaşma tətbiq olunmalıdır. Bu, hər şagirdin öz sürətində öyrənməsinə və onun güclü tərəflərini daha da inkişaf etdirməsinə kömək edir. Fərdi yanaşma şagirdlərin öz potensiallarını kəşf etməsinə və özlərinə olan inamını artırmasına şərait yaradır. Şagirdlər həmçinin bu cür dərs metodlarında daha çox özlərinə aid hiss edirlər ki, bu da onların təhsilə daha səmərəli yanaşmalarına səbəb olur.
Dərslərin şagirdlər üçün maraqlı olması onların öyrənmə keyfiyyətinə və təhsil sahəsində uğurlarına böyük təsir göstərir. Təhsil tədqiqatçısı Bəhman Hüseynli hesab edir ki, təhsilin uğurlu olması üçün dərs metodlarının müasirləşdirilməsi və şagirdlərin maraqlarına uyğunlaşdırılması vacibdir. İnteraktiv, rəqəmsal texnologiyalardan istifadə və fərdi yanaşmalarla zənginləşdirilən dərslər şagirdlərin marağını artırır və onları təhsildə daha çox irəlilədir. Bu cür yanaşmaların tətbiqi ilə şagirdlər öz bilik və bacarıqlarını daha da genişləndirərək uğurlu gələcəyə doğru inamla irəliləyə bilərlər.
İnci Əsədova
