"Valideynlər övladlarına məktəbdə zorakılığa məruz qaldıqlarını yaxınlarına çəkinmədən söyləməyi öyrətməlidirlər. Böyüklər uşaqlara dəstək olmalı və onlara məsləhət verməlidirlər".
Redaktor.az xəbər verir ki, bunu psixoloq Larisa Ovçarenko "gazeta.ru"ya açıqlamasında deyib.
Onun sözlərinə görə, bu barədə böyüklərlə danışmalıyıq.
"Bunu yeniyetmələrə izah etmək xüsusilə çətin olacaq, çünki onlar düşünürlər ki, səni itələyən, adlarını çəkən, ələ salan biri haqqında danışmaq ayıbdır. Valideynə onu incitdiklərini söyləmək zəiflik deməkdir. Orta məktəb şagirdi düşünəcək ki, o, nəzəri olaraq böyükdür və tək başına bu məsələ ilə məşğul ola bilər. Ancaq bu barədə onun valideynlərinə məlumat verməsi ayıb deyil. Təbii ki, uşağın anası və ya atası məktəbə gəlib günahkar olan birini narahat etməli deyil, onlar uşağın bu vəziyyətdən necə çıxacağını birlikdə müzkairə etməlidirlər".
Ovçarenkonun sözlərinə görə, valideynlərinin onlara qarşı gələcəyindən qorxan utancaq uşaqlar çox vaxt zorakılığın qurbanına çevrilirlər.
“Yaxşı inkişaf etmiş kommunikasiya şəbəkəsi olmayan uşaqlar tez-tez zorakılığa məruz qalırlar. Uşaqlar nöropsikiyatrik və şəxsi xüsusiyyətlərinə görə utancaq, şübhəli olur və özlərini müdafiə etməkdə çətinlik çəkirlər. Ona görə də belə uşaqlar onlara qarşı çoxlu aqressiv hücumlarla qarşılaşdıqda tənhalaşırlar. Bu səbəbdən biz uşaqlara deyirik ki, problemlərinizi deyə biləcəyiniz birini tapın. Ən azından sinif müəllimi, məktəb psixoloqu uşağın etibar edə biləcə biri ola bilər. Belə uşaqlar hiss edirlər ki, onlara heç kim inanmayacaq, onlar üçün heç kim mübarizə aparmayacaq. Ancaq uşağa başa salmaq lazımdır ki, ona b cür vəziyyətlərdə kömək mütləq olacaq".
Psixoloq əlavə edib ki, uşağa hücum edən şəxslə əlaqəni kəsib, ona qarşı mübarizə aparmağı öyrətmək lazımdır:
“Valideynlər övladlarına necə reaksiya verməyi və aqressiyadan çəkinməyi öyrətməlidirlər. Əgər qurban kimi təyin olunan şəxs öz qorxusunu göstərsə, təcavüzkar bu fəaliyyətə daha çox cəlb olunacaq, çünki istədiyini əldə edəcək. Biz uşağa özünü şifahi şəkildə müdafiə etməyi öyrətməliyik. Bu zaman zorbalıq edən şəxs onunla getdikcə daha az ünsiyyətdə olmaq istəyəcək. Biz mütləq bura böyükləri də məsələyə cəlb etməliyik. Əgər bu, həqiqətən də zorakılıqdırsa, uşaq özü bununla məşğul ola bilməyəcək. Valideynlər oğlanlara və qızlara qarşı necə mübarizə aparmağın daha təhlükəsiz olduğunu uşaqlarına izah etməlidirlər. Bu vasitə ilə uşağa özünü necə güclü hiss etməyi öyrədə bilərlər. Bu halda uşaqlar da öz aqressiv münasibətlərini kimə göstərə biləcəklərini dərk edəcəklər".
Sevinc İBRAHİMZADƏ
