İnsanları niyə ölən kimi dəfn etmək olmaz? — Tibbi və dini izah
Tibbdə “klinik ölüm” deyilən bir anlayış var. Bu da o deməkdir ki, insan qısa zamanda ölmüş vəziyyətə düşə, həyati funksiyalarını itirmiş ola bilər. Amma bir müddət sonra həmin adam yenidən həyata qayıda bilər. Ona görə də dünyasını dəyişmiş insanı tez bir zamanda dəfn eləmək doğru deyil. Ən azından onun öldüyünə əmin olmaq üçün bir neçə saat gözləmək lazımdır.
Bəs, bu məsələdə tibb elmi nə deyir?
Suala tibb üzrə elmlər doktoru Adil Qeybulla cavab verib. O, Bizim.Media-ya açıqlamasında bildirib ki, istənilən adam öldükdən sonra həkim müayinəsindən keçirilməlidir:
“Yalnız həkim müayinəsindən sonra insanın öldüyü rəsmi şəkildə təsdiqini tapa bilər. Bundan sonra ölmüş adamın dəfni barədə düşünmək olar. Amma həkim müayinəsi olmadan ölmüş adamın qısa zamanda dəfn edilməsi doğru deyil”.
Bəs, bu barədə islam dini nə deyir?
İlahiyyatçı Tural İrfan sualı cavablandıraraq Bizim.Media-ya bildirib ki, müasir dövrü, şəraiti, tibbi imkanları nəzərə alsaq, ölünü dərhal dəfn etmək lazım deyil:
“Evdə vəfat edənlər üçün mütləq həkim çağırın. Çünki ölüm halı dəqiq təyin edilməlidir. Orta əsr böyük İslam hüquşünası və filosofu, Kardovada qazı işləmiş məşhur təbib İbn Rüşd Bibayətul muntəqid - Nihayətul müctəhid əsərində qeyd edir ki, bəzi xəstəliklərdən vəfat edən adamları 72 saat dəfn etmək lazım deyil. Çünki tibbi müdaxilə nəticəsində yaxud cismdə gedən təbii proseslər nəticəsində fərqli həyat təzahürləri oyana bilər. Buna dövrümüzdə “kliniki ölüm” deyirlər”.
Müsahibimiz bir maraqlı faktı da xatırladıb: