Tələbə təqaüdlərinin artırılması mövzusu, xüsusilə indiki iqtisadi şəraitdə, ölkədə təhsilin əlçatanlığını və tələbələrin rifahını artırmaq üçün vacib bir məsələdir. Hal-hazırda təqaüdlər bir çox tələbə üçün yalnız simvolik bir dəstək kimi görünür, lakin bu məbləğlər artırılsa, onların təhsildəki motivasiyası və akademik uğurları üzərində müsbət təsir yarada bilər. Azərbaycan universitetlərində tələbə təqaüdlərinin artırılması, həm də digər ölkələrdəki tələbə dəstək proqramları ilə müqayisədə daha rəqabətli təhsil mühiti yaratmaq üçün vacibdir.
Təqaüdlərin əsas əhəmiyyətlərindən biri tələbələrə maliyyə yükünün azaldılmasına kömək etməkdir. Hazırkı 100 manat minimum təqaüd ilə tələbələr tədris materialları, qida, nəqliyyat, kommunal və digər gündəlik xərclərini ödəməkdə çətinlik çəkirlər. Bu məbləğlər təhsilin keyfiyyətli davam etdirilməsi və tələbələrin dərslərinə tam fokuslanması üçün yetərli deyil. Belə ki, təqaüdlərin artırılması tələbələrin akademik fəaliyyətlərinə və özünü inkişafına sərf edəcəyi vaxtı artırar, onları həmçinin əlavə iş axtarmaq məcburiyyətindən azad edər.
Beynəlxalq təcrübəyə nəzər yetirsək, Avropa ölkələrinin çoxunda tələbələrə yüksək səviyyədə maddi dəstək təmin edilir. Məsələn, Norveç və İsveç kimi ölkələrdə təqaüd proqramları yalnız maliyyə təminatı deyil, həm də təhsilə davamlı dəstək şəklində həyata keçirilir. Bu ölkələrdə tələbələr təqaüdlər vasitəsilə həm iqtisadi təminat əldə edir, həm də tədris prosesinə tam qatılırlar. Nəticədə, bu dəstək proqramları tələbələrin akademik uğurlarına və gələcəkdə iş tapmalarına müsbət təsir edir.
Kamran Əsədovun vurğuladığı kimi, Azərbaycanda təqaüd artımı həmçinin tələbələrin maddi imkanlarının bərabərləşdirilməsi baxımından da əhəmiyyətlidir. Tələbələr üçün əlavə dəstək təmin etməklə, təhsildə olan bərabərsizliyi müəyyən səviyyədə azaltmaq mümkündür. Daha yüksək təqaüd məbləğləri ilə tələbələr arasında maddi fərqlər azalır və hər kəs üçün daha bərabər bir təhsil mühiti yaradılır. Bu isə həmçinin dövlətin və təhsil qurumlarının sosial məsuliyyətini artıran bir addım ola bilər.
Təqaüdlərin artırılması məsələsi, yalnız tələbələrin gündəlik tələbatlarını qarşılamağa deyil, həm də onların təhsildə daha yüksək nəticələr əldə etməsinə imkan verir. Təqaüd proqramlarının artması tələbələrə daha yaxşı kitab və resurslar əldə etmək, fərdi layihələr və tədqiqatlar aparmaq imkanı verər, bu da ümumilikdə elmi nailiyyətləri artırar. Azərbaycanda təqaüd məbləğlərinin artırılması bu sahədə ciddi irəliləyiş yarada bilər, həm də təhsilin davamlı inkişafı üçün stimul verər.
Bəhman Hüseynli
