Arxeoloqlar Belçikada Roma dövrünə aid kremasiya qəbiristanlığında tapılan skeletin əslində düşündüklərindən 2500 il daha yaşlı olduğunu aşkar ediblər. Skeletə daha yaxından nəzər salan arxeoloqlar daha da gözlənilməz bir şey görüblər. O, bir-birindən üç minillik məsafədə yaşayan ən azı beş nəfərin sümüklərindən ibarət idi.
“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, skeletin fetal vəziyyətdə basdırılması Roma qəbiristanlığı üçün qeyri-adi olsa da, arxeoloqlar kəllənin yanında Roma tipli sümük sancağı aşkar etdilər. Qəbr çox güman ki, Roma dövrünə aiddir.
1970-ci illərdə Fransa sərhədi yaxınlığında, Belçikanın Pommeroule şəhərindəki qəbiristanlıqda aparılan qazıntılar zamanı 76 yandırılmış dəfn və bir fetal vəziyyətdə dəfn aşkar edilib. Əlaqədar artefaktlar və dəfn üslubu kremasiyaların Roma dövrünə aid olduğunu və eramızın II-III əsrlərinə aid olduğunu göstərir.
2019-cu ildə aparılan radiokarbonla tanışlıq Pommeruldakı bütün kremasiyaların Roma dövrünə aid olduğunu təsdiqlədi. Amma təəccüblüdür ki, bütöv skeletdən radiokarbon tarixləri üç fərqli neolit dövrünə (e.ə. 7000-3000) aiddir və bu, arxeoloqları qəbri araşdırmaya sövq edir.
“Antiquity” jurnalında nəşr olunan yeni araşdırmada Vrije Universitetinin arxeoloqu Barbara Veselka və onun komandası skelet analizi, radiokarbon tarixləri və qədim DNT ardıcıllığı daxil olmaqla bir neçə üsuldan istifadə edərək kompleks dəfnin maraqlı tərəflərini araşdırıblar.
Kəllənin yanında tapılan Roma sümük sancağının karbon tarixi eramızın 69-210-cu illərinə aiddir və kəllə sümüyünün genetik analizi onun Roma İmperiyası dövründə, təxminən üçüncü və ya dördüncü əsrlərdə yaşamış bir qadına aid olduğunu göstərib.
Bu araşdırmalar əlavə suallar doğurdu: Roma qadınının kəlləsi nə üçün Neolit dövrünə aid qəbirə qoyulmuşdu? Nə üçün Neolit dövrünə aid dəfn bir neçə insanın qalıqlarından ibarət idi?
Alimlər ehtimal edirlər ki, romalılar yandırılmış qalıqları basdırarkən təsadüfən qeyri-adi Neolit məzarını pozmuş, sonra onu bağlamazdan əvvəl onu tamamlamaq üçün qədim məzara kəllə və çarpaz sümük sancağı əlavə etmişlər.
Başqa bir ehtimal da budur ki, romalılar səpələnmiş neolit sümüklərindən və Roma dövrünə aid kəllədən yamaq skeleti yaratmış, qalıqları vahid bir bütövlükdə birləşdirmişlər.
Xəzər
“Cebheinfo.az”
