RU

"Fəlakətin dəyişməsi" beyinə necə zərər verir?

Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Elm adamları "qiyamət sürüşməsi"nin (doomscrolling) beynimiz üçün zərərli olduğunu sübut edən dəlillər tapdılar.

Hafta.az-ın yazdığına görə, “Journal of Computers in Human Behavior Reports”da dərc olunan yeni araşdırmada bir qrup tədqiqatçı ABŞ və İrandan olan 800-dən çox kollec tələbəsi arasında sorğu keçirərək “qiyamətin fırlanması” ilə ekzistensial narahatlıq, ümidsizlik, etibarsızlıq və başqalarına qarşı şübhə hissləri arasında əlaqə tapıb.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Flinders Universitetinin tədqiqatçısı Reza Şabahangın fikrincə, neqativ xəbərlərə davamlı məruz qalmaq “vəzifəli travma mənbəyinə çevrilə bilər, izləyicilər və oxucular sanki ikinci əl travması yaşayırmış kimi hiss edirlər.

Şabahang “The Guardian”a deyib: "Biz davamlı olaraq internetdə mənfi xəbərlərə və məlumatlara məruz qaldıqda, bu, öz ölümümüzə və öz həyatımıza nəzarət etməyə gəldikdə inanclarımızı təhdid edə bilər".

Tədqiqat qrupunun fikrincə, bu məruzqalma "həyatın kövrək və məhdud olduğu, insanların əsas etibarilə tək olduğu və fərdlərin öz həyatlarına tam nəzarət edə bilmədiyi" hisslərinə səbəb ola bilər.

Tədqiqatları nəticəsində komanda müəyyən etdi ki, mənfi xəbərlərə davamlı məruzqalma son nəticədə “dünyanın ədaləti və xeyirxahlığı haqqında əsas fərziyyələrə” meydan oxuyur. Bununla belə, tədqiqat nümunəsi tədqiqatçılar üçün əlçatanlığı və rahatlığı əsasında seçildiyi üçün komanda xəbərdarlıq edir ki, nümunə ölçüsü fəlakətin dəyişməsinin təsirləri haqqında nəticə çıxarmaq üçün kifayət qədər "uyğun" deyil.

“Fəlakət sürüşməsi” çox vaxt insanlar həddindən artıq vaxt ərzində sosial mediada mənfi və ya depressiv məzmun istehlak etdikdə baş verir. Klivlend Klinikasının psixoloqu, doktor Susan Albers deyib ki, bu, psixi sağlamlıq problemlərini, yuxusuzluğu və reallıq qavrayışını pisləşdirə bilər.

Dr. Albers, "Bizi hədsiz hiss etdikdə, biz tez-tez hisslərimizi təsdiqləyə biləcək məlumat axtarırıq" deyib.

Xəbərin pis və ya yaxşı olmasından asılı olmayaraq, hər hansı bir mediada və ya sosial şəbəkədə çox vaxt keçirmək depressiya hissləri ilə əlaqələndirilir.

Psixoloq insanlara xəbərlər və sosial media istehlakı haqqında daha şüurlu olmağı tövsiyə edib ki, fəlakətin mənfi təsirlərindən qaçın. Sosial mediada fasilələr verməkdən tutmuş bu günə diqqət yetirməyə qədər, mənfilikdən sağlam emosional məsafə saxlamaq insanlara uzun müddətdə kömək edə bilər.

Избранный
29
hafta.az

1Источники