Şuşa və ümumilikdə Qarabağ, yalnız Azərbaycan dövlətinin yox, bütün regionun gələcək inkişafı üçün əsaslı bir dayaq nöqtəsidir.
44 günlük Vətən müharibəsində Qələbə Azərbaycan xalqının imicini artırır. Bu, heç bir zaman unudulmayacaq, əbədi yaşayacaq bir qələbədir. Azərbaycanlılar qalib ölkənin vətəndaşları olmaqla fəxr edirlər. Artıq bütün azərbaycanlılar böyük bir fəxr hissi ilə yaşayırlar ki, biz qalib xalqın nümayəndələridirlər. Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Vətən müharibəsinin ilk günlərindən deyirdi ki, Şuşasız bizim işimiz yarımçıq qalar. Müharibənin davam etdiyi 44 gün ərzində rəşadətli ordumuz Şuşaya doğru dayanmadan, inamla irəlilədi. Vaxtilə xəyal kimi görünən bu arzu noyabrın 8-də reallığa çevrildi. Prezident İlham Əliyevin 8 noyabr 2020-ci ildə verdiyi Şuşanın azad olunması xəbəri, Azərbaycanın tarixi bir zəfəri, həm də Vətən Müharibəsinin nəticəsi olaraq əhəmiyyət kəsb edir. Bu an, həm Azərbaycan xalqının qələbəsi, həm də Qarabağ və Şuşa kimi strateji və mədəni cəhətdən qiymətli ərazilərin geri alınmasının simvolu olaraq tarixə keçdi. Prezidentin bu açıqlaması, həmçinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsini və müstəqilliyin qorunmasını vurğulayan güclü bir mesaj idi. Şuşanın azad olunması, həmçinin Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində sülhün bərpa olunması və erməni işğalçıları ilə mübarizənin sona çatması demək idi. Bu qələbə Azərbaycanın beynəlxalq hüququn və ədalətin müdafiəçisi olduğunu bir daha göstərirdi.
Şuşa Vətən müharibəsinin simvoludur. Bu şəhər yalnız hərbi və strateji əhəmiyyətə malik yer deyi, həm də Azərbaycanın mədəni irsinin bərpası və inkişafı baxımından əhəmiyyətlidir. Prezident İlham Əliyev, Şuşanın gələcəkdə Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı kimi yenidən inkişaf etdiriləcəyini və bu şəhərin Azərbaycanın mədəniyyətinin dünya səviyyəsində tanınmasında böyük rol oynayacağını bildirdi. Bu açıqlamanın, yalnız Azərbaycanın daxili həyatına deyil, beynəlxalq aləmə də böyük təsiri oldu. Azərbaycan xalqı, Prezidentin bu müjdəsini sevinc və qürur hissi ilə qarşıladı. Şuşanın azad olunması, Azərbaycan xalqı üçün tarixi bir qələbə idi və bu hadisə, ölkənin hər bir vətəndaşı üçün xüsusi bir məna daşıyırdı. Şuşa şəhəri tarixən Azərbaycanın mədəni, ictimai, siyasi həyatının mühüm mərkəzlərindən biri olub. Lakin işğal nəticəsində Şuşadakı bir sıra tarixi-mədəniyyət abidələrini düşmən talan edib, şəhərin memarlığına və milli-mədəni irsimizə misli görünməmiş ziyan vurub. Şuşanın işğaldan azad edilməsindən dərhal sonra şəhərdə infrastrukturun qurulması ilə yanaşı, tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasına başlanılıb. Şuşa – Qarabağın tacı, bütün Qafqazın incisi, Azərbaycanın ictimai-siyasi, mədəni həyatında mühüm xidmətləri olan görkəmli xadimlərin vətəni, tarixi-mədəni abidələrlə zəngin şəhər, hərbi-strateji əhəmiyyətli qaladır. Burada bütün bərpa-quruculuq işləri planlı şəkildə aparılır, Şuşanın tarixi siması saxlanılır. Prezident İlham Əliyevin Şuşaya səfərləri və bu şəhərə olan diqqəti, son illərdə Azərbaycanın erməni işğalından azad etdiyi Qarabağ bölgəsindəki əhəmiyyətli strateji və simvolik addımlardan biridir. Şuşa, yalnız coğrafi baxımdan deyil, həm də tarixi və mədəni baxımdan Azərbaycanın mühüm şəhərlərindən biridir. Şuşanın azad olunması, 2020-ci il 44 günlük Vətən Müharibəsinin ən önəmli döyüşlərindən biri olub və bu hadisə, həmçinin Azərbaycanın tarixində bir dönüş nöqtəsi hesab olunur. Şuşanın azad edilməsindən sonra, Prezident İlham Əliyev və hökumət, şəhərin bərpası və yenidən qurulması işlərinə böyük diqqət ayırdılar. Hər iki, iqtisadi və mədəni yenidənqurma sahələrində çoxsaylı layihələr həyata keçirilib. Şuşa şəhərinin bərpası, həm infrastruktur layihələrini, həm də tarixi abidələrin bərpasını əhatə edir. Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərində baş tutan bərpa işlərinin bir hissəsi də əhalinin geri dönüşünü təmin etmək üçün həyata keçirilir. Artıq Şuşa sakinləri də öz ərazilərinə qayıdırlar. Şuşalılar 30 illik həsrətdən sonra Şuşada öz həyatlarına yaşayırlar. Prezident İlham Əliyev Şuşaya olan diqqətini və şəhərin Azərbaycan üçün əhəmiyyətini tez-tez dilə gətirir. O, müxtəlif çıxışlarında Şuşanın yalnız Azərbaycan üçün deyil, bütün region üçün mühüm bir şəhər olduğunu vurğulayır. İlham Əliyev həmçinin Şuşa şəhərinin gələcəkdə regionun mədəniyyət və turizm mərkəzlərindən birinə çevriləcəyini, bu şəhərin “Azərbaycanın qalası” olduğunu bəyan edib.
Biz 28 illik ayrılıqdan sonra doğma Şuşaya qayıtdıq. Bu qayıdışımızla Şuşaya yeni ruh, yeni nəfəs gəldi. Azadlığına qovuşmuş qədim şəhər artıq böyük quruculuq, təmir-bərpa işlərinin, möhtəşəm tədbirlərin şahidinə çevrilib. Düşmən tapdağından azad edilmiş Şuşanın yeni inkişaf dövrü başlayıb. Ötən üç ildə Şuşa şəhərində bir sıra mühüm infrastruktur layihələri icra olunub. Bunlardan biri igid oğullarımızın Şuşaya doğru dağların, meşələrin qoynu ilə irəliləyərək açdığı cığır boyu avtomobil yolunun salınmasıdır. Prezident İlham Əliyev Şuşaya 101 kilometr uzunluğu olan bu yolu “Zəfər Yolu” adlandırıb. Şuşada yeni inzibati binalar, yollar, otellər və digər sosial obyektlər tikilmiş, eyni zamanda mədəniyyət və incəsənət sahələrindəki irsə böyük önəm verilmişdir. Şuşa, həmçinin Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı olaraq beynəlxalq səviyyədə də tanıdılmağa çalışılır. Şuşanın azad olunmasından sonra, Azərbaycanın mədəniyyət və incəsənət tədbirləri də bu şəhərdə keçirilməyə başlanıb.
Xalqımız üçün 8 noyabr iki qat bayram gündür. Həmin gün həm Zəfər Günü, həm də “Şuşa şəhəri günü” kimi nəinki ölkəmizdə, xarici ölkələrdə də təntənəli şəkildə qeyd olunur. Çünki Şuşa və ümumilikdə Qarabağ, yalnız Azərbaycan dövlətinin yox, bütün regionun gələcək inkişafı üçün əsaslı bir dayaq nöqtəsidir. Şuşanın inkişafı, həmçinin beynəlxalq turizmin də bir hissəsi olacaq və bu şəhərin Azərbaycanın tanıtımına böyük təsir edəcəkdir. Şuşaya olan bu yüksək diqqət və səfərlər, həm də Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpasını, milli birliyi və dövlətin gücünü simvolizə edir. Bu baxımdan, Prezident İlham Əliyevin Şuşaya verdiyi önəm, yalnız Şuşanın özünü deyil, bütövlükdə Azərbaycanın gələcəyini əks etdirən bir mesajdır.
Bu qələbə, Azərbaycan xalqının tarixi, mədəni və milli kimliyini gücləndirir. 44 günlük müharibə Azərbaycanın ordusunun hazırlığının və gücünün nəticəsi oldu. Azərbaycan xalqı öz ordusu ilə fəxr edir, çünki qəhrəman əsgərlər torpaqlarımızı azad ediblər.
Paşa-zadə Kamal Çingiz oğlu
Qara Qarayev adına Mərkəzi İncəsənət Məktəbinin violonçel ixtisası üzrə müəllimi, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi
