Bakı. Trend:
“Sibur”, “Metalloinvest” və digər iştirakçılar iqlimlayihələrinin həyata keçirilməsi təcrübələrinipaylaşacaq.
Bu həftə başlayan BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə ÇərçivəKonvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29)qarşıdakı beş ildə istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün millihədəfləri müəyyənləşdirmək məqsədilə təxminən 200 ölkənin səyləriniəlaqələndirməyə yönəlib. Bununla yanaşı, inkişaf etməkdə olanölkələrin aşağı karbonlu enerjiyə keçidi və iqlim dəyişikliyinəuyğunlaşması üçün maliyyə dəstəyinin təmin olunması məsələsi dədiqqət mərkəzindədir. Bu ilki konfrans ilk dəfə olaraq keçmiş Sovetölkəsi Azərbaycanda keçirilir.
Əsasən neft istehsal edən ölkə kimi tanınan Azərbaycan, busahədə dünya liderləri, o cümlədən Masdar (BƏƏ), ACWA Power(Səudiyyə Ərəbistanı) və Fortescue Future Industries (Avstraliya)ilə əməkdaşlıq edərək bərpa olunan enerji sahəsini inkişaf etdirir.Ölkə 2030-cu ilə qədər istixana qazı emissiyalarını 35% azaltmağıöhdəsinə götürüb. Azərbaycanın ən böyük elektrik istehsalçısı olanAzərenerji, yeddi kiçik su elektrik stansiyasının istifadəyəverilməsindən yaranan karbon vahidlərini iki beynəlxalq karbontəmizləmə proqramı vasitəsilə sertifikatlaşdırmağı planlaşdırır:Global Carbon Council” (Qətər) və Gold Standard (İsveçrə).
İqlim gündəliyinin həyata keçirilməsi baxımından regionda ən çoxirəliləyiş əldə etmiş Rusiya, COP29 biznes proqramı çərçivəsində özpavilyonunu açıb. Burada Rusiya şirkətləri iqlim layihələrininhəyata keçirilməsi təcrübələrini digər konfrans iştirakçıları iləbölüşürlər. Geosiyasi çətinliklərlə üzləşməsinə baxmayaraq, Rusiyakarbon emissiyalarını azaltmaq öhdəliyinə sadiq qalır.
Rusiyanın ən böyük polimer və rezin istehsalçısı olan SİBUR,karbon emissiyalarını azaltmaq üçün zavodlarını fəal şəkildəmodernləşdirir. Şirkət, son 10 il ərzində emissiyalarını ümumilikdə10,8 milyon ton CO2 ekvivalentində azaltmaqla nəticələnən səkkiziqlim layihəsini artıq tamamlayıb. Bu təşəbbüslər həm Rusiya, həmdə beynəlxalq bazarlarda satıla bilən 3,3 milyon tondan çoxsertifikatlaşdırılmış karbon krediti yaratmışdır.
Bu günə qədər SİBUR azı 15 karbon krediti əməliyyatı həyatakeçirib və bununla müştəriləri və tərəfdaşlarına özəməliyyatlarının, məhsullarının və ya tədbirlərinin karbon iziniazaltmaq və ya tam kompensasiya etmək imkanı yaradıb. Rusiyaşirkətləri, Paris Sazişinin 6-cı maddəsinə uyğun olaraq,sərhədlərarası karbon kreditlərinin ticarətinin əhəmiyyətinivurğulayıblar. Qlobal istiləşmənin qarşısını almaq üçün birgəsəylər vacibdir və sərhədlərarası karbon krediti ticarəti müxtəlifölkələrin karbon bazarlarını birləşdirəcək.
2022-ci ildə Rusiya karbon vahidləri reyestrini yaratdı vəburada artıq 40-dan çox layihə qeydiyyata alınıb. Keçən ay reyestrilk beynəlxalq əməliyyatını həyata keçirdi.
Çinlə həmsərhəd olan Rusiyanın Zabaykalye diyarında Udokan misyatağının işlənməsi ilə məşğul olan “Udokan Copper” mədən şirkəti2035-ci ilə qədər istehsal müəssisələrində karbonun intensivliyini75 faizə qədər azaltmağı planlaşdırır. Bu məqsədə çatmaq üçünşirkət keçən il enerji istehsalçısı RusHydro-dan karbon kreditialıb.
Rusiyanın ən böyük dəmir filizi istehsalçısı olan Metalloinvest,yalnız öz karbon izini azaltmaq üçün iddialı hədəflər müəyyənetməklə qalmır, eyni zamanda tərəfdaşlarının da eyni məqsədəçatmalarına kömək edir. Şirkət, asanlıqla daşınabilən briketlərşəklində birbaşa azaldılmış dəmir (DRI) istehsal edir. Bu, yaşılpolad istehsalı üçün ən yaxşı xammaldır. Elektrik sobasında poladistehsalında isti briketlənmiş dəmirin istifadəsi, ənənəvi prosesolan yüngül soba və oksigen konvertöründən istifadə ilə müqayisədəistixana qazı emissiyalarını təxminən üçdə bir nisbətindəazaldır.
Rusiya, Çin və Qazaxıstan kimi, 2060-cı ilə qədər sıfır karbonemissiyasına çatmağı hədəfləyir. Ölkə, hidro və nüvə enerjisi daxilolmaqla, alternativ enerji mənbələrini fəal şəkildə inkişafetdirir. Lakin bu məqsədə çatmaqda özəl sənaye şirkətlərinin rolumühüm olacaq, çünki onlar beynəlxalq bazarlarda rəqabət aparır vəistehlakçılar arasında getdikcə daha çox tələb görən aşağı karbonizi olan məhsullar təqdim edirlər.
