Rusiya lideri Putinin müavini Patruşev Qərbin Dunay çayı vasitəsilə Qara dənizə hərbi gəmi endirərək Montröyü deşmək istədiyini iddia edib.
Turkustan.az xəbər verir ki, Ukrayna quru cəbhəsində müəyyən irəliləyiş əldə edən Rusiya indi diqqətini yenidən Qara dəniz sularına çevirib. ABŞ və NATO-nu Dunay çayı üzərindən Montrö razılaşmasını pozmağa hazırlaşmaqda ittiham edən Moskva Qərbə “Biz sizin planınızı gördük və ehtiyat tədbirləri görürük” mesajı verib.
Rusiya lideri Vladimir Putinin təhlükəsizlik və müdafiədən məsul köməkçilərindən biri olan Nikolay Patruşev Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin zabitlərinin toplantısında Qara dənizlə bağlı açıqlamalar verib. Keçmiş kəşfiyyat rəhbəri olan Patruşev, “ABŞ və müttəfiqləri dünya dənizlərində olduğu kimi Qara dəniz sularında da hərbi üstünlük əldə etməyə çalışırlar. Onlar buna hazırlaşırlar. Onlar Dunay çayı vasitəsilə Montrö razılaşmasını pozmaq və Qara dənizə müəyyən sinif döyüş gəmilərini buraxmaq istəyirlər. "Biz bu planları ifşa etdik və ehtiyat tədbirləri görürük" dedi.
Ukrayna müharibəsi səbəbindən Rusiyanın Qara dəniz donanması 2023 və 2024-cü illərdə xüsusilə Qərbi Qara dəniz sularında demək olar ki, təsirini itirdi. Ukraynanın bir dənə də hərbi gəmisi olmasa da, istifadə etdiyi kamikadze pilotsuz dəniz qayıqları sayəsində işğal altındakı Krımda yerləşən Rusiya donanmasının irili-xırdalı 36 gəmisini batırdı. Yerdə qalan Rusiya hərbi gəmiləri Ukraynanın hərbi-dəniz pilotsuz təyyarələrindən yayınaraq şərqdəki Novorosiysk limanına doğru hərəkət ediblər.
Qərbi Qara dəniz sularının Rusiya hərbi gəmilərindən buraxılması ilə ticarət gəmiləri 2024-cü ilin əvvəlində yenidən Ukrayna limanlarına getməyə başladı. Odessa limanına təkcə taxıl deyil, sənaye məhsulları da daxil olub çıxmağa başladı. Dənizdən gəmi hərəkətinə müdaxilə etməkdə çətinlik çəkən Rusiya tərəfi son 9 ayda yalnız iki dəfə Krımdan atılan raketlərlə Ukraynaya gedən ticarət gəmilərinin hərəkətini əngəlləməyə çalışıb. Əgər Qərb ölkələri Qərbi Qara dəniz sularına aşağı dibli döyüş gəmilərini buraxmaq yolunu tapsalar, Ukrayna öz ərazi suları ətrafında dəniz qalxanı yaratmaq imkanı əldə edəcək.
Məlumat qeydi: Türkiyə Qara dəniz məsələsi ilə bağlı mövqeyini 2022-ci ilin martında Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlayanda açıqlayıb. Ankara 1936-cı il Montrö sazişinin 19-cu maddəsinə əsasən, boğazlardan hərbi gəmilərin keçməsini qadağan edib. Məhdudiyyət yalnız hərbi gəmilərə aiddir və kommersiya gəmilərinə aid deyil.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
