Bakı. Trend:
Azərbaycanda elektrikli avtomobillərinin şarjı üçün şərait sonillərdə inkişaf etməkdədir. Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin sayıartdıqca, şarj infrastrukturu da genişlənir.
Trend ölkəmizdə elektrikliavtomobillərin şarjı üçün yaradılan şəraiti araşdırıb.
Ən çox şarj məntəqələri Bakı şəhərində yerləşir, çünki buradaelektrikli avtomobillərin sayı nisbətən çoxdur və böyük tələbatmövcuddur. İctimai şarj stansiyaları, əsasən, şəhər mərkəzlərindəvə populyar ticarət mərkəzləri, hotellərin yaxınlığındaquraşdırılır. Bu stansiyalar dövlət və özəl sektorda müxtəlifşirkətlər tərəfindən idarə olunur.
Şəhər daxilində bəzi şirkətlər və ticarət mərkəzləri, həttabinaların özlərində də elektrikli avtomobillərin şarj edilməsi üçünstansiyaların qurulmasına başlanılıb. Bu stansiyalar müəyyən birşirkətin və ya bina sakinlərinin istifadəsi üçün nəzərdə tutulub,lakin açıq şəbəkələrdə də əlçatandır.
Azərbaycan hökuməti elektrikli avtomobillərin təşviqinə maraqgöstərir və bununla bağlı bəzi proqramlar tətbiq etməyə başlayıb.Məsələn, 2021-ci ildən başlayaraq, bəzi şəhərlərdə elektrikavtomobillərinin şarj stansiyalarının quraşdırılması təşviq olunub.Bu proses zamanla genişlənir, amma hələ də ölkənin müxtəlifbölgələrində şarj imkanları məhduddur.
Elektrikli avtomobillərin şarj edilməsi Azərbaycanda nisbətənucuzdur. Tarif Şurasının enerjidoldurma stasiyaları ilə bağlıstandart tarifi yoxdur. Sürücülərin ölkəmizdə ən çox üstünlükverdikləri stasiyalar isə 150 vatt olanlardır.
Qiymət özəl şirkətlərin özləri tərəfindən tənzimlənir. Onlarınkilovatta görə qiyməti isə 27-30 qəpik arasında dəyişir.
"Azərişıq" ASC-nin enerji doldurma məntəqələrində isə 1kilovattı 23 qəpik təşkil edir.
Son günlərdə Bakının müxtəlif ərazilərinə 20-yə yaxınenerjidoldurma məntəqələri quraşdırılıb.
Azərbaycanda elektrikli avtomobillərin şarjı üçün ikiəsas növ stansiya mövcuddur:
AC Şarj Stansiyaları (Alternativ Cərəyan): Bu tip şarjstansiyaları daha yavaş şarj edir və ümumiyyətlə, evlərdə və bəziictimai məkanlarda quraşdırılır. Şarj prosesi təxminən avtomobilinbatareyasının tutumuna görə 4-8 saat çəkə bilər, .
DC Sürətli Şarj Stansiyaları (Düzgün Cərəyan): Bu tipstansiyalar daha sürətli şarj imkanı verir və adətən, böyükavtomobil parklarında və ya yolda səyahət edənlər üçün nəzərdətutulub. DC şarj cihazları vasitəsilə 30-60 dəqiqə ərzindəavtomobilin 80%-ə qədər şarj edilməsi mümkündür. Bu cür stansiyalarhələlik çox yayılmayıb, amma tədricən artır.
Çətinliklər və mümkün həllər
Bütün bu inkişaflara baxmayaraq, Azərbaycanda elektrikliavtomobillərin şarj edilməsi ilə bağlı hələ də bəzi çətinliklərmövcuddur. Şarj məntəqələrinin sayı hələ də məhduddur və əsasən,şəhər mərkəzlərində yerləşir. Bölgələrdə şarj imkanları məhdudolduğu üçün elektrikli avtomobil sahibləri uzun məsafələrə səyahətedərkən çətinliklər yaşaya bilərlər.
Hər kəsin istifadə edə biləcəyi sürətli şarj stansiyalarınınsayı hələ də çox azdır. Bu da uzun məsafə səyahət edənlər üçünproblem yaradır. Elektrik avtomobilləri ilə bağlı texnologiyasürətlə inkişaf edir. Buna görə də şarj cihazlarının vəstansiyalarının texniki tələbləri və standartları vaxtaşırıdəyişir. Bu, həm dövlətin, həm də özəl sektordakı şirkətlərin yeniinfrastruktur layihələri ilə uyğunlaşmağı tələb edir.
Nəticə olaraq Azərbaycanda elektrik avtomobillərinin şarjı üçünşərait getdikcə yaxşılaşır, amma bu hələ də tam inkişaf etməyib.Şarj stansiyalarının sayının artırılması, sürətli şarj nöqtələrininqurulması və texnologiyanın inkişafı elektrikli avtomobillərin dahageniş yayılmasına imkan verəcək. Elektrikli nəqliyyat vasitələrinəolan tələbin artması ilə bu sahədə daha çox sərmayə yatırılmasıgözlənilir.
Qeyd edək ki, hazırda Bakı şəhərində 80, Sumqayıtda 2,bölgələrdə isə 30-35 enerji doldurma məntəqəsi fəaliyyət göstərir.Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda isə Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Şuşa,Xocavənd, Xocalıda bu məntəqələr quraşdırılıb. Cari il üçün ölkəərazisində 147 nöqtədə enerji doldurma məntəqələrininquraşdırılması nəzərdə tutulub. Bunlardan 69-u paytaxtın, 58-iregionların, 20-si isə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun payınadüşür.
